Bulgaristan’ın Sofya şehrinde gerçekleştirilen
2015 25. Avrupa Bilek Güreşi Şampiyonası’nda,
ülkemizi başarıyla temsil eden Bilek Güreşi Avrupa
kadınlar 50 kg Avrupa şampiyonu Esra Kiraz ve
erkekler 75 kg şampiyonu Hamza Ziypak ile
Bilek Güreşi üzerine keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.
Ülkemizin gururu olan genç sporcularımızı,
biz de yürekten kutluyor ve bu güzel sohbetle
sizleri baş başa bırakıyoruz.
Bilek güreşi sporu çalışarak geliştirilebilir mi yoksa doğuştan gelen kabiliyet mi önemli?
Esra Kiraz: Bilek güreşi sporu tabii ki öncesinde genetik ve kabiliyet isteyen bir spor. Çünkü sizden kiloca fazla bir insanı bilek kuvvetinizle yenebiliyorsunuz. Kabiliyeti geliştirmek her zaman daha kolaydır fakat bu sporu kabiliyetiniz olmasa bile çalışarak da geliştirebilirsiniz. Önemli olan sizin kendinizden ne beklediğinizdir.
Hamza Ziypak: Bilek güreşi sporunda, genetiği iyi olmayan birinin çalışarak gelişmesi çoğu sporda olduğu gibi mümkündür. Fakat doğuştan gelen bir yeteneğin geliştirilmesi diğer yönlere nazaran daha kolaydır. Her insanda genetik güç farklıdır, bazılarında kas, bazılarında ise kemik kuvveti ön plandadır. Bu nedenle bu sporu yapmaya engel olan hiçbir unsur bulunmamakta. Her sporda olduğu gibi disiplin ile çalışıp beslenip uyuyup gelişebiliriz.
Herkes bilek güreşi sporunu yapabilir mi, yaş önemli mi?
Esra Kiraz: Evet, bilek güreşi sporunu herkes yapabilir. Gençler kategorisinden (en usta Bilek güreşçileri) GrandMaster dediğimiz 50 yaş üzerindeki sporcular bile yapabiliyor. Her sporda olduğu gibi genç yaşta başlamak en doğrusu çünkü “Ağaç yaşken eğilir.” Bir işe ne kadar erken başlarsanız başarıyı yakalamanız oldukça erkendir. Bu yüzden genç kardeşlerimizin erken yaşta bu spora başlamasını tavsiye ederim.
Hamza Ziypak: Bilek güreşi sporunu herkes yapabilir. Çünkü herkes bir kas kordinasyonuna sahiptir. Dolayısıyla bu sporu yapmaya engel olacak bir durum söz konusu değildir. Kaslar çalıştıkça güçlendikleri için yapılan bilek güreşi maçlarında size kolaylık sağlayacaktır. “Yaş önemli mi?” diye soracak olursak bu sporda her yaşın avantajı olmakla birlikte dezavantajı da vardır. Örneğin; genç bir bünye daha dayanıklı ve tükenmesi güç bir enerji ile doludur fakat tendonlar ve kas bağları yaş ilerledikçe yerine oturmaktadır. Bunun tam aksine yaşlı bir bünye; az dayanıklılık ve tükenebilir bir enerjiye sahiptir.
Bilek güreşi antrenmanlarında her iki kol ayrı ayrı çalıştırılır mı yoksa sadece kuvvetli olan mı?
Esra Kiraz: Bilek güreşi antrenmanlarımızda her iki kolu da eşit bir şekilde çalıştırırız. Fakat bazen en çok kullandığımız el dolayısıyla bir kolumuz diğer kolumuzdan daha güçlü olabiliyor. Bu da doğal olarak sporumuzu etkiliyor. Örneğin; ( daha fazla kiloda ağırlık kaldırmak gibi.)
Hamza Ziypak: Her insanın kuvvetli olduğu bir kolu vardır. Günlük hayatında bir koluyla daha çok iş gördüğü doğru bir tespittir. İki kolun aynı güçte olması zor bir ihtimaldir. Ağırlık konusunda iki kolda aynı ağırlığı kaldırabilir, fakat biri her zaman bir adım öndedir. Bilek güreşine bu konuyu yansıtacak olursak, iki kolun da ayrı ayrı çalışıldığı egzersizler mevcut. Bazı egzersizlerde ise iki kol aynı anda çalışılmaktadır .Antrenmanda verim almak konusunda her kolu ayrı çalışmak odaklanma yönünden daha çok avantaj sağlayabilir.
Evde bilekleri kuvvetlendirecek çalışmalar yapılabilir mi? Günlük hayatta kuvvetlendirmek için yapılacak pratik hareketler ya da malzemeler var mıdır?
Esra Kiraz: Bazı sporların alternatifi yoktur ama bizim sporumuzun her zaman bir alternatifi var. Amacımız profesyonellik değilse eğer tabii ki evinizde de çalışabilirsiniz. Materyal olarak dambıl setiniz, bir adet ısınma lastiği veya pilates lastiğiniz, son olarak da barfiks demiriniz varsa şınav çekmeyi de biliyorsanız bu sporu bilek gücünüzü geliştirebilecek düzeyde rahatlıkla yapabilirsiniz.
Hamza Ziypak: Eğer evde bir barfiks demiri, bir barbell seti ve bir de geniş halatınız varsa bu mümkündür. Şınav egzersizini düşünecek olursak itiş kaslarının en iyi şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Fakat flexor kaslarımızı bu egzersizde hissetmeyebiliriz. Bunun için ağırlık setine sahip olmakta fayda var.
Bilek güreşi antrenmanlarında dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Esra Kiraz: Kendimden örnek vermem gerekirse, antrenmana başlamadan önce 10 dk. koşu bandında yürüyüş ve daha sonrasında açma-germe (stretching) hareketlerini yaparım. Vücut ısım artmaya başladığı anda hafif kiloyla antrenmanıma başlarım. Sizlere de bunu tavsiye ederim.
Hamza Ziypak: Eğer bir bilek güreşçisi olmak konusunda kararlıysanız ilk kural kolunuzun açısını en iyi şekilde ayarlamak ve kaslarınızı antrenmanlarda hissetmektir. Bunun için her harekette yapılabilecek maximum kilo ve az tekrara dikkat edilmelidir. Set arasında dinlenme, diğer yapılan vücut egzersizlerine göre fazla olmalıdır. Bu süre 45 saniyeyi geçmemelidir. Yapılan egzersizlerde statik duruşlar yapılmalıdır. Ağırlığı hızlı şekilde yapmak yerine biraz daha yavaş ve hissederek yapmak en doğrusudur. O soğuk barı elinize aldığınızda acele etmeyin, bekleyin ve güçlendiğinizi hissedin. Ağırlık çalışırken çalıştığınız kasınızı sıkın, nefesinizi kontrol edin ve antrenman sonunda kaslarınızı gerdirin.
Bir bilek güreşi antrenmanında kaç hareket yapılır? Olmazsa olmaz hareketler hangileridir?
Esra Kiraz: 6-7 hareket yapılabiliyor. Antrenman süresi toplam 2 saattir.
Olmazsa olmaz hareketlerimiz : Hemır, ön bilek, rotasyon, bilek, parmak, biceps, supinasyon, kanat, omuz
Hamza Ziypak: Bilek güreşi antrenmanında ideal olan 4-5 harekettir. Fakat bu demek olmuyor ki fazla egzersiz yapamayız. Setleri düşürüp egzersiz sayısını arttırabiliriz. Bu çizginin dışına çıkmadan çalışmalar yapılabilir. Olmazsa olmaz olan ,bütün tekniklerde gerekli olan, el kuvvetini artıracak, pronasyon ve supinasyon kaslarını güçlendirecek olan egzersizlerdir.
Haftada kaç antrenman yapılmalıdır? Tüm vücut için antrenman programı olarak nasıl bir program uygululanıyor?
Esra Kiraz: Haftada 3 yada 4 gün antrenman yapıyoruz. Bunun sebebi eğer yarışma tarihi yakınsa antrenman programımız örneğin (Salı, Perşembe günleri ağırlık, Cumartesi günleri Maç yani partnerle birlikte Bilek güreşi antrenmanı yapılır) Eğer yarışma tarihine çok varsa örneğin 1 yıldan başlamak üzere en az 2-3 ay gibi. O zaman araya bir gün daha vücut antrenmanı koyarız. Ve bu antrenmanda yine Bilek güreşini destekleyici olmalıdır. Örneğin; (Göğüs, omuz, trapez, kanat, bacak) gibi.
Hamza Ziypak: Bütün vücut kaslarının güçlenmesi adına off günün olması büyük avantaj sağlar. Bu nedenle haftada 3 gün antrenman ve 1 günde bilek güreşi maç antrenmanı yapılmalıdır. Fakat yarışmacı değilseniz ve eksikliklerinizi tamamlamak istiyorsanız antrenman sayısını 4 gün yapıp bilek güreşi maç antrenmanını da aynı şekilde bir gün yapabilirsiniz. Vücut antrenmanında; vücut geliştirme sporuyla uğraşan sporcularla hemen hemen aynı olan egzersizleri yapıyoruz. Farklı olarak örneğin bileklerimizin bir bench press yaparken düşmesine izin vermiyoruz. Bileğimizin konumu her zaman düz kalacak şekilde olmalıdır. Bilekleri desteklemek için kullanılan bilek kemerlerini mümkün olduğu kadar kullanmamaya çalışıyoruz.
Bilek güreşinde Dünya sıralamasında neredeyiz? Hangi ülkeler bu sporda lider?
Esra Kiraz: Bilek Güreşinde Dünya sıralamasında Genç Kadınlar kategorisinde 1.sırada,
Genç Erkekler kategorisinde 2.sırada ve Büyükler Kategorisinde 3.sıradayız. Genel itibariyle her zaman lider olan ülke Rusya Federasyonu’dur. Bunun sonrasında Ukrayna, Türkiye ve Kazakistan geliyor. İnşallah temennimiz bundan sonraki yıllarda Türk takımına yakışır şekilde her zaman zirvede olmak ve liderliği hiç kimseye kaptırmamaktır.
Hamza Ziypak: Bilek güreşinde ilk akla gelen ülke benim düşünceme göre Türkiye’dir. Çünkü bizim ata sporumuz olan bilek güreşi bize çok büyük bir avantaj sağlamaktadır. Genetiği en güçlü ülkeler arasında ilk beşte olduğumuzu düşünüyorum. Olaya şu açıdan bakmamız daha doğru olur, yarışmaya gelen her sporcu ülkelerinin en iyileri. Böylelikle her ülkeden iyi olan güçlü bir kitle çıkabiliyor. Bu lider ülkeleri ilk üç sıraya koyacak olursak 1.Rusya 2.Kazakistan 3.Türkiye diyebiliriz. Sıralama olarak bakacak olursak Türkiye genç kadınlarda 1. , genç erkeklerde 2. ve büyük erkekler 3. sırada yer almaktadır.
Bu sene aldığınız dereceleriniz var mı? Önünüzde başka turnuvalar sizi bekliyor mu?
Esra Kiraz: Bu yıl 1-7 Haziran tarihleri arasında Bulgaristan’ın Sofya kentinde düzenlenen 25. Bilek güreşi Avrupa Şampiyonasında Büyük kadınlar 50 kg kategorisinde ülkemizi temsil ettim. Yarışmada 13 rakibim vardı ve içlerinde geçen yıllarda Avrupa ve Dünya şampiyonlarının da bulunduğu isimleri yenerek en son finalde sol kolda küçük bir talihsizlik yaşayarak Rus rakibime yenildim ve Avrupa 2.si oldum. Bunun sonrasında daha çok hırslanarak ve kendime daha çok inanarak sağ kolda tüm rakiplerimi bir bir dize getirdim ve yine aynı Rus rakibimi yenerek Avrupa Şampiyonu oldum.
Bayrağımızı dalgalandırmanın onurunu ve gururunu yaşatan Rabbime sonsuz şükürler olsun. İnşallah şimdi hazırlıklarını sürdürdüğüm 26 Eylül-04 Ekim tarihleri arasında Malezya’nın Kuala Lumpur kentinde düzenlenecek 37.Dünya şampiyonasında ülkemizi yeniden en iyi şekilde temsil etmeyi ve bu kez her iki kolda da şampiyonluk kazanarak bayrağımızı dalgalandırmak ve istiklal marşımızı tüm dünyaya dinletmek istiyorum. Sporumuzu tanıtmamızı ve diğer insanları bu spora teşvik etmemizi sağlayan ve bize bu fırsatı veren sayın Hakan Demiray‘a kendi adıma çok Teşekkür ederim..
Hamza Ziypak: 2015 yılının 01-07 Haziran ayında düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nda yarışmayı sol kol şampiyonu, sağ kol 2. olarak bitirdim. 3 yıllık emeğimin karşılığını nasip eden Allah’ın sayesinde aldım. Önümüzdeki turnuva ise Malezya/Kuala Lumpur’da 37.Dünya şampiyonasında nasipse yer alacağım.
SAĞLIKLI KALMAK İÇİN ARAMIZA KATILIN
