Vitaminler daha önce izah ettiğimiz besin öğelerinden farklı yapıya sahip, normal gelişmemizi sağlayabilmemiz ve hayatımızı devam ettirebilmemiz için gerekli organik maddelerdir.
20. yüzyılın başlarına kadar bilinmediği için beslenme listelerinde yer almamıştır. Vitaminlerin vücut gelişiminde ve birçok hastalığın önlenmesinde önemli görevleri vardır.
Bunların başlıcaları şunlardır:
- Kan hücrelerimizin yapımında,
- Sinir ve sindirim sistemlerimizin normal çalışmasında,
- Besinlerin vücudumuz için en elverişli şekilde kullanılmasında,
- Hastalıklara karşı korunmamızda,
- Vücut direncimizin artmasında,
- Kasların gelişmesinde ve vücut dayanıklığında çok etkilidirler.
Vitaminlerin keşfi ile birçok hastalık basit tedbirlerle engellenmiştir. Mesela C vitamini eksikliğine bağlı iskorbüt hastalığının tedavisinde portakal, mandalina, kiwi, taze meyve ve sebzeler verilerek başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Ancak bazı vitaminler de fazla alındığında zehirlenmelere sebep olabilecek sonuçlarda çıkabilmektedir. Bu sebeple çok aşırıya kaçmamalıdır.
Her kişinin vitamin ihtiyacı farklıdır. Yaşa göre, hamilelik ve emzirme gibi özel durumlara göre vitamin ihtiyacımız değişiklik gösterebilir.
Vitaminler çok çeşitlidir ve her bir vitaminin birbirlerini tamamlayıcı farklı etkileri vardır. Vitaminleri iki ana grupta inceleyebiliriz:
Yağda Eriyen Vitaminler
Bunlar A, D, E ve K vitaminleridir.
Yağlı besin maddeleri içinde bulunurlar. Tereyağı, bitkisel yağlar ve bazı sebzeler bu vitaminlerin asıl kaynaklarındandır. Bu vitaminlerin bağırsaklardan emilebilmeleri için yağ emilimin normal olması gerekir. Dolayısı ile ishal gibi sebeplerden dolayı yağ emiliminin bozuk olduğu durumlarda bu vitaminlerde eksiklikler ortaya çıkar.
Yağda Eriyen Vitaminlerin Özellikleri:
- Pişirmeye karşı dayanıklıdırlar.
- Karaciğerde depolanabilirler.
- Fazla alındıklarında toksit etkileri vardır.
Suda Eriyen Vitaminler
Bu grup B1, B2, PP, B6, B12 ve C vitaminleridir.
Birçok vücut reaksiyonunu başlatıcı veya tamamlayıcı özellikleri vardır. Bu sebeple yetersizlikleri çabuk fark edilir.
Suda eridikleri için fazla alınsalar bile idrar yoluyla atılırlar. Dolayısıyla vücutta birikmezler ve zehirlenmeye sebep olmazlar.
Yağda ve Suda eriyen vitaminleri ayrıca ele aldığımız yazı dizimizin devamında yazılarımızı okuyabilirsiniz.
SAĞLIKLI KALMAK İÇİN ARAMIZA KATILIN
